دعای فتح مهمات: گشایش در امورات و زندگی با راهکار های قرآنی
مقدمه:
در فرهنگ اسلامی، دعا و عبادات به عنوان عناصر اساسی و حیاتی دینی شناخته می‌شوند که نقش بسزایی در سیره زندگی و رشد روحانی مسلمانان دارند. این رویدادها و اعمال مذهبی، علاوه بر اتصال فرد به خالق خود، به نحوی راهنمایی برای هدفگذاری، تقویت ایمان و مواجهه با چالش‌ها در زندگی را فراهم می‌آورند.
یکی از دعاهایی که به عنوان نمادی از استقامت و اعتماد به خداوند در مواجهه با مشکلات و دشواری‌ها مطرح است، “دعای فتح مهمات” می‌باشد. این دعا به ویژه در لحظاتی که فرد با چالش‌ها و مشکلات زندگی روبرو شده و نیاز به گشایش و فراهم‌آوردن راه‌حل‌های موثر دارد، به عنوان یک وسیله قدرتمند اعتماد و توکل به خداوند متعال مطرح می‌شود.
در این مقاله، قصد داریم به بررسی چگونگی اجرا و اهمیت دعای فتح مهمات در زندگی مسلمانان پرداخته و نقش آن در مواجهه با مشکلات روزمره و دستیابی به گشایش و رفاه روحی را بررسی نماییم. با طی کردن این مسیر، می‌کوشیم تا عمیق‌تر در درک این دعا و ارتباط آن با زندگی روزانه مسلمانان پیش برویم.
صفت الهی فتاح در قرآن کریم:
واژه “فتّاح” به صورت اسمی و به معنای گشودن و داوری در قیامت بین مردم به کار رفته است. این واژه یک بار به عنوان وصف خدا در قرآن آمده و در آیه‌ی زیر آمده است: “قُل یجمَعُ بَینَنا رَبُّنا ثُمَّ یفتَحُ بَینَنا بِالحَقِّ وهُوَ الفَتّاحُ العَلیم”. به معنای: “بگو پروردگار ما، ما را گرد می‌آورد، آنگاه میان ما به حق داوری می‌کند، زیرا او داوری کننده دانا است” (سوره سبا/۲۶).
در اینجا، معنای لغوی “فتح” که مبالغه آن در واژه “فتّاح” است، گشودن است؛ اما در این سیاق، این واژه به معنای داور و حکم کردن به کار رفته است. از اینکه واژه “فتّاح” به معنای پیروز و فاتح نیز تفسیر شده باشد، گمان می‌رود که اگر چنین بود، متن می‌توانست از اسم “عزیز” به جای “علیم” همراه باشد. اما با توجه به آغاز آیه که می‌فرماید: “«قُلْ يِجْمَعُ بَيْنَنا رَبَّنا ثُمَّ يَفْتَحُ بَيْنَنا بِالحَقِّ وَ هُوَ الفَتّاحُ العَلِيم»(سباء، 261).“، ترجمه: بگو پروردگار ما، ما را گرد مي آورد آنگاه ميان ما به حق داوري مي كند زيرا او داوري كننده داناست.نشان داده شده است که معنای “فتّاح” در اینجا به معنای داور و حاکم است. این تفسیر بر این اساس است که “خیر الفاتحین” به معنای “خیرالحاکمین” است، زیرا داوری خداوند از هر نقصان پاک و کامل است.
و همچنین واژه “فتاح” از ماده “فتح”، به گفته “راغب” در “مفردات” و “ابن فارس” در “مقاييس اللّغه”، اصلی به معنای گشودن هر بسته، از جمله گشودن درها یا حل کردن مشکلات، به کار می‌رود. این واژه به پیروزی‌ها هم اشاره دارد، زیرا مشکلات جنگ را برطرف می‌سازد و در داوری و حکمگری نیز از آن به عنوان “فتح” استفاده می‌شود، زیرا که مشکلات تنازع را حل می‌کند.
هنگامی که این واژه در مورد خداوند ذکر می‌شود، معنای وسیعی دارد که شامل گشودن درهای بسته و حل تمام معضلات معنوی و مادی بندگان است. این توصیف الهی نشان می‌دهد که خداوند حاکمیت را فقط به خودش می‌آگاهد و حل مشکلات و گشودن درها را برای بندگانش آسان می‌شمارد. این تصویر نشان می‌دهد که کسی که خداوند را حاکم می‌داند، از حجم مشکلات نترسد و با امید و ایمان به پیروزی تلاش کند.
جالب است که واژه “فتاح” یک مرتبه در قرآن مجید ذکر شده و این هم توأم با توصیف او به عنوان “علیم” است، زیرا حل مشکلات نیاز به آگاهی فراوان دارد. این نشان می‌دهد که هر کسی که می‌خواهد مشکلات را حل کند، باید از اسرار همه چیز آگاه باشد. در این زمینه، خداوند به عنوان “خَيْرُ الْفاتِحيْنَ” نیز وارد شده و آرزوی دعا کنندگان را به حکمت و دانش او می‌پیوندد.
از این توصیفات مشخص است که خداوند به عنوان “فتاح” یا گشاینده، نه تنها در دنیا‌های مادی بلکه در جوانب معنوی نیز درگیر است و از دیدگاه تربیتی، توجه به این توصیفات نشانگر ضرورت آگاهی و حکمت در حل مسائل و گشودن درها برای رسیدن به پیروزی است.
آیات فتح مهمات در قرآن:
سوره البقرة (76): وَإِذا لَقُوا الَّذينَ آمَنوا قالوا آمَنّا وَإِذا خَلا بَعضُهُم إِلى بَعضٍ قالوا أَتُحَدِّثونَهُم بِما فَتَحَ اللَّهُ عَلَيكُم لِيُحاجّوكُم بِهِ عِندَ رَبِّكُم أَفَلا تَعقِلونَ
ترجمه: و هنگامى كه با مؤمنان ديدار كنند، مى گويند: ما ايمان آورديم و چون با هم خلوت مى كنند [از روى اعتراض و ايراد] به يكديگر مى گويند: چرا حقايقى را كه خدا [در تورات دربارۀ پيامبر اسلام] براى شما بيان كرده به مؤمنان مى گوييد تا [روز قيامت با اين حقايق] در پيشگاه پروردگارتان بر ضد شما استدلال كنند؟ آيا تعقّل نمى كنيد [كه نبايد زمينۀ استدلال بر ضد خود را در اختيار مؤمنان گذاريد؟!]
سوره النساء (141): الَّذينَ يَتَرَبَّصونَ بِكُم فَإِن كانَ لَكُم فَتحٌ مِنَ اللَّهِ قالوا أَلَم نَكُن مَعَكُم وَإِن كانَ لِلكافِرينَ نَصيبٌ قالوا أَلَم نَستَحوِذ عَلَيكُم وَنَمنَعكُم مِنَ المُؤمِنينَ فَاللَّهُ يَحكُمُ بَينَكُم يَومَ القِيامَةِ وَلَن يَجعَلَ اللَّهُ لِلكافِرينَ عَلَى المُؤمِنينَ سَبيلًا
ترجمه: آنان كه همواره حوادثى را براى شما انتظار مى برند، اگر از سوى خدا برايتان فتح و پيروزى رسد، مى گويند: مگر ما با شما [در ميدان جنگ] نبوديم ؟ [پس سهم ما را از غنايم جنگى بپردازيد ] و اگر براى كافران بهره اى اندك [از غلبه و پيروزى] باشد، به آنان مى گويند: آيا [ما كه در ميان ارتش اسلام بوديم] بر شما چيره و مسلّط نبوديم ؟ [ولى ديديد كه از ضربه زدن به شما خوددارى كرديم] و شما را [از آسيب و زيان مؤمنان] مانع مى شديم [پس سهم غنيمت ما را بدهيد ] خدا روز قيامت ميان شما داورى مى كند؛ و خدا هرگز هيچ راه سلطه اى به سود كافران بر ضد مؤمنان قرار نداده است.
سوره الصف (13): وَ أُخْرىٰ تُحِبُّونَهٰا نَصْرٌ مِنَ اللّٰهِ وَ فَتْحٌ قَرِيبٌ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
ترجمه: و نعمت هاى ديگرى كه آن را دوست داريد [و به شما عطا مى كند] يارى و پيروزى نزديك از سوى خداست و مؤمنان را مژده ده
سوره السجده (28): وَيَقولونَ مَتى هذَا الفَتحُ إِن كُنتُم صادِقينَ
ترجمه: و [مشركان از روى مسخره به مؤمنان] مى گويند: اگر راست مى گوييد اين فتح و پيروزى [كه به خود وعده مى دهيد و به آن دلخوش هستيد] كى خواهد بود؟
سوره الأنفال (19): إِن تَستَفتِحوا فَقَد جاءَكُمُ الفَتحُ وَإِن تَنتَهوا فَهُوَ خَيرٌ لَكُم وَإِن تَعودوا نَعُد وَلَن تُغنِيَ عَنكُم فِئَتُكُم شَيئًا وَلَو كَثُرَت وَأَنَّ اللَّهَ مَعَ المُؤمِنينَ
[شما اى مشركان!] اگر پيروزى [آيينِ حق] را مى خواستيد، اينك پيروزى براى آيينِ حق آمد [پس به آن ايمان آوريد]، و اگر [از دشمنى و مخالفت با خدا و رسول] بازايستيد، براى شما بهتر است، و اگر [به دشمنى و مخالفت] بازگرديد، ما نيز [بر ضد شما] بازمى گرديم، و هرگز جمعيت شما هر چند زياد باشد، چيزى [از عذاب خدا] را از شما دفع نمى كند، و يقيناً خدا با مؤمنان است.
سوره السجده (29): قُل يَومَ الفَتحِ لا يَنفَعُ الَّذينَ كَفَروا إيمانُهُم وَلا هُم يُنظَرونَ
ترجمه: بگو: روز فتح و پيروزى [حتمى مؤمنان] كسانى كه كفر ورزيده اند، نه ايمان آوردنشان سودشان دهد و نه به آنان مهلت داده مى شود.
سوره القمر (11): فَفَتَحنا أَبوابَ السَّماءِ بِماءٍ مُنهَمِرٍ
ترجمه:پس [در پاسخ درخواستش] درهاى آسمان را به آبى بسيار فراوان و ريزان گشوديم.
سوره الحديد (10): وَما لَكُم أَلّا تُنفِقوا في سَبيلِ اللَّهِ وَلِلَّهِ ميراثُ السَّماواتِ وَالأَرضِ لا يَستَوي مِنكُم مَن أَنفَقَ مِن قَبلِ الفَتحِ وَقاتَلَ أُولئِكَ أَعظَمُ دَرَجَةً مِنَ الَّذينَ أَنفَقوا مِن بَعدُ وَقاتَلوا وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الحُسنى وَاللَّهُ بِما تَعمَلونَ خَبيرٌ
ترجمه: و شما را چه شده كه در راه خدا انفاق نمى كنيد؟ در حالى كه ميراث آسمان ها و زمين مخصوص خداست [و كسى مالك حقيقى چيزى نيست] كسانى از شما كه پيش از فتح [مكه] انفاق كردند و جهاد نمودند [با ديگران] يكسان نيستند، آنان از جهت درجه از كسانى كه پس از فتح [مكه] انفاق كردند و جهاد نمودند بلندپايه ترند و خدا به هريك وعدۀ نيكو داده است و خدا به آنچه انجام مى دهيد، آگاه است
سوره الفتح (1): إِنّا فَتَحنا لَكَ فَتحًا مُبينًا
ترجمه: به راستى ما براى تو پيروزى آشكارى فراهم آورديم.
سوره ص (50): جَنّاتِ عَدنٍ مُفَتَّحَةً لَهُمُ الأَبوابُ
ترجمه: بهشت هاى جاودانه اى كه درهايش را به روى آنان گشوده اند.
سوره الأعراف (96): وَلَو أَنَّ أَهلَ القُرى آمَنوا وَاتَّقَوا لَفَتَحنا عَلَيهِم بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَالأَرضِ وَلكِن كَذَّبوا فَأَخَذناهُم بِما كانوا يَكسِبونَ
ترجمه: و اگر اهل شهرها و آبادى ها ايمان مى آوردند و پرهيزكارى پيشه مى كردند، يقيناً [درهاىِ ] بركاتى از آسمان و زمين را بر آنان مى گشوديم، ولى [آيات الهى و پيامبران را] تكذيب كردند، ما هم آنان را به كيفر اعمالى كه همواره مرتكب مى شدند [به عذابى سخت] گرفتيم.
سوره الأنعام (44): فَلَمّا نَسوا ما ذُكِّروا بِهِ فَتَحنا عَلَيهِم أَبوابَ كُلِّ شَيءٍ حَتّى إِذا فَرِحوا بِما أوتوا أَخَذناهُم بَغتَةً فَإِذا هُم مُبلِسونَ
ترجمه: پس چون حقايقى را كه [براى عبرت گرفتنشان] به آن يادآورى شده بودند، فراموش كردند، درهاى همۀ نعمت ها را به روى آنان گشوديم، تا هنگامى كه به آنچه داده شدند، مغرورانه خوشحال گشتند، به ناگاه آنان را [به عذاب] گرفتيم، پس يكباره [از نجات خود] درمانده و نوميد شدند.
سوره الشعراء (118): فَافتَح بَيني وَبَينَهُم فَتحًا وَنَجِّني وَمَن مَعِيَ مِنَ المُؤمِنينَ
ترجمه: پس ميان من و آنان چنانكه سزاوار است داورى كن و من و كسانى كه از مؤمنان با من هستند از چنگ آنان نجات ده.
سوره سبأ (26): قُل يَجمَعُ بَينَنا رَبُّنا ثُمَّ يَفتَحُ بَينَنا بِالحَقِّ وَهُوَ الفَتّاحُ العَليمُ
ترجمه: بگو: پروردگارمان ميان ما و شما را [روز قيامت] جمع مى كند، سپس ميان ما و شما به حق داورى خواهد كرد، و او داور دانايى است.
سوره الحجر (14): وَلَو فَتَحنا عَلَيهِم بابًا مِنَ السَّماءِ فَظَلّوا فيهِ يَعرُجونَ
ترجمه: و اگر [براى دريافت حقايق و معارف] درى از آسمان به روى آنان بگشاييم، كه همواره از آن بالا روند.
سوره الأنبياء (96): حَتّى إِذا فُتِحَت يَأجوجُ وَمَأجوجُ وَهُم مِن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلونَ
ترجمه: تا زمانى كه [سدّ] يأجوج و مأجوج گشوده شود و آنان از هر زمين بلندى سرازير مى شوند.
سوره الأعراف (40): إِنَّ الَّذينَ كَذَّبوا بِآياتِنا وَاستَكبَروا عَنها لا تُفَتَّحُ لَهُم أَبوابُ السَّماءِ وَلا يَدخُلونَ الجَنَّةَ حَتّى يَلِجَ الجَمَلُ في سَمِّ الخِياطِ وَكَذلِكَ نَجزِي المُجرِمينَ
ترجمه: قطعاً كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند، و از پذيرفتن آنها تكبّر ورزيدند، درهاى آسمان [براى نزول رحمت] بر آنان گشوده نخواهد شد، و در بهشت هم وارد نمى شوند مگر آنكه شتر در سوراخ سوزن درآيد!! [پس هم چنانكه ورود شتر به سوراخ سوزن محال است، ورود آنان هم به بهشت محال است؛] اين گونه گنهكاران را كيفر مى دهيم.
سوره المؤمنون (77): حَتّى إِذا فَتَحنا عَلَيهِم بابًا ذا عَذابٍ شَديدٍ إِذا هُم فيهِ مُبلِسونَ
ترجمه: تا هنگامى كه درى از عذابى سخت به روى آنان بگشاييم، ناگهان در آن حال از همه چيز مأيوس و نوميد مى شوند.
سوره النصر (1): إِذٰا جٰاءَ نَصْرُ اللّٰهِ وَ الْفَتْحُ
ترجمه: هنگامى كه يارى خدا و [آن] پيروزى فرا رسد.
سوره المائدة (52): فَتَرَى الَّذينَ في قُلوبِهِم مَرَضٌ يُسارِعونَ فيهِم يَقولونَ نَخشى أَن تُصيبَنا دائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَن يَأتِيَ بِالفَتحِ أَو أَمرٍ مِن عِندِهِ فَيُصبِحوا عَلى ما أَسَرّوا في أَنفُسِهِم نادِمينَ
ترجمه: كسانى كه در دل هايشان بيمارى [دورويى] است، مى بينى كه در دوستى با يهود و نصارى شتاب مى ورزند و [بر پايۀ خيال باطلشان كه مبادا اسلام و مسلمانان تكيه گاه استوارى نباشند] مى گويند: مى ترسيم آسيب و گزند ناگوارى به ما برسد [به اين سبب بايد براى دوستى به سوى يهود و نصارى بشتابيم] اميد است خدا از سوى خود پيروزى يا واقعيت ديگرى [به نفع مسلمانان] پيش آرد تا اين بيماردلان بر آنچه در دل هايشان پنهان مى داشتند، پشيمان شوند.
سوره الفتح (18): لَقَد رَضِيَ اللَّهُ عَنِ المُؤمِنينَ إِذ يُبايِعونَكَ تَحتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ ما في قُلوبِهِم فَأَنزَلَ السَّكينَةَ عَلَيهِم وَأَثابَهُم فَتحًا قَريبًا
ترجمه: يقيناً خدا از مؤمنان هنگامى كه زير آن درخت [كه در منطقۀ حديبيه بود] با تو بيعت مى كردند خشنود شد، و خدا آنچه را [از خلوص نيّت و پاكى قصد] در دل هايشان بود مى دانست، در نتيجه آرامش را بر آنان نازل كرد، و پيروزى نزديكى را [كه پيروزى در خيبر بود] به آنان پاداش داد.
سوره فاطر (2): ما يَفتَحِ اللَّهُ لِلنّاسِ مِن رَحمَةٍ فَلا مُمسِكَ لَها وَما يُمسِك فَلا مُرسِلَ لَهُ مِن بَعدِهِ وَهُوَ العَزيزُ الحَكيمُ
ترجمه: چون رحمتى را خدا براى مردم بگشايد، بازدارنده اى براى آن نيست، و چون بازدارد، بعد از او فرستنده اى برايش وجود ندارد، و او تواناى شكست ناپذير و حكيم است.
سوره يوسف (65): وَلَمّا فَتَحوا مَتاعَهُم وَجَدوا بِضاعَتَهُم رُدَّت إِلَيهِم قالوا يا أَبانا ما نَبغي هذِهِ بِضاعَتُنا رُدَّت إِلَينا وَنَميرُ أَهلَنا وَنَحفَظُ أَخانا وَنَزدادُ كَيلَ بَعيرٍ ذلِكَ كَيلٌ يَسيرٌ
ترجمه: و هنگامى كه كالايشان را گشودند، ديدند اموالشان را به آنان بازگردانده اند، گفتند: اى پدر! [بهتر از اين] چه مى خواهيم ؟ اين اموال ماست كه به ما بازگردانده و ما [دوباره با همين اموال] براى خانواده خود آذوقه مى آوريم و برادرمان را حفظ مى كنيم، و بار شترى اضافه مى كنيم و آن [بار شتر از نظر عزيز كه مردى كريم است] بارى ناچيز است.
سوره الأعراف (89): قَدِ افتَرَينا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا إِن عُدنا في مِلَّتِكُم بَعدَ إِذ نَجّانَا اللَّهُ مِنها وَما يَكونُ لَنا أَن نَعودَ فيها إِلّا أَن يَشاءَ اللَّهُ رَبُّنا وَسِعَ رَبُّنا كُلَّ شَيءٍ عِلمًا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلنا رَبَّنَا افتَح بَينَنا وَبَينَ قَومِنا بِالحَقِّ وَأَنتَ خَيرُ الفاتِحينَ
ترجمه: اگر پس از آنكه خدا ما را از آن [آيين شرك آلود] نجات داده به آيين شما بازگرديم [و بگوييم: خدا داراى شريك و همتاست] يقيناً بر خدا دروغ بسته ايم؛ بنابراين امكان ندارد به آيين شما بازگرديم، مگر اينكه خدا كه پروردگار ماست بخواهد [كه او هم مشرك شدن و كافر شدن كسى را هرگز نمى خواهد] پروردگار ما از نظر دانش بر همه چيز احاطه دارد، فقط بر خدا توكل كرديم پروردگارا! ميان ما و قوم ما به حق داورى كن كه تو بهترين داورانى.
سوره الفتح (27): لَقَد صَدَقَ اللَّهُ رَسولَهُ الرُّؤيا بِالحَقِّ لَتَدخُلُنَّ المَسجِدَ الحَرامَ إِن شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُءوسَكُم وَمُقَصِّرينَ لا تَخافونَ فَعَلِمَ ما لَم تَعلَموا فَجَعَلَ مِن دونِ ذلِكَ فَتحًا قَريبًا
ترجمه: بى ترديد خدا رؤياى پيامبرش را به حق و درستى تحقق داد [كه در رؤيا وعده داده بود] شما قطعاً در حال امن و امنيت در حالى كه سرهايتان را تراشيده و موى [يا ناخن] كوتاه كرده ايد و بيمى نداريد وارد مسجدالحرام خواهيد شد خدا آنچه را كه شما نمى دانستيد [كه وعدۀ ورود به مسجدالحرام در سال آينده است] دانست و پيش از آن پيروزى نزديكى [كه صلح حديبيه بود براى شما] قرارداد.
سوره القصص (76): إِنَّ قارونَ كانَ مِن قَومِ موسى فَبَغى عَلَيهِم وَآتَيناهُ مِنَ الكُنوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنوءُ بِالعُصبَةِ أُولِي القُوَّةِ إِذ قالَ لَهُ قَومُهُ لا تَفرَح إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الفَرِحينَ
ترجمه: همانا قارون از قوم موسى بود كه بر آنان تعدى و تجاوز كرد، و از گنجينه هاى مال و ثروت آن اندازه به او داديم كه حمل كليدهايش بر گروهى نيرومند گران و دشوار مى آمد [ياد كن] هنگامى كه قومش به او گفتند: [متكبرانه و مغرورانه] شادى مكن، قطعاً خدا شادمانان [متكبر و مغرور] را دوست ندارد
سوره الزمر (71): وَسيقَ الَّذينَ كَفَروا إِلى جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتّى إِذا جاءوها فُتِحَت أَبوابُها وَقالَ لَهُم خَزَنَتُها أَلَم يَأتِكُم رُسُلٌ مِنكُم يَتلونَ عَلَيكُم آياتِ رَبِّكُم وَيُنذِرونَكُم لِقاءَ يَومِكُم هذا قالوا بَلى وَلكِن حَقَّت كَلِمَةُ العَذابِ عَلَى الكافِرينَ
ترجمه: و كافران گروه گروه به دوزخ رانده مى شوند، چون به دوزخ رسند درهايش گشوده شود و نگهبانانش به آنان گويند: آيا پيامبرانى از جنس خودتان به سويتان نيامدند كه آيات پروردگارتان را بر شما بخوانند و شما را به ديدار اين روزتان بيم دهند؟ گويند: آرى، [آمدند] ولى فرمان عذاب بر كافران محقق و ثابت شده است.
سوره البقرة (89): وَلَمّا جاءَهُم كِتابٌ مِن عِندِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم وَكانوا مِن قَبلُ يَستَفتِحونَ عَلَى الَّذينَ كَفَروا فَلَمّا جاءَهُم ما عَرَفوا كَفَروا بِهِ فَلَعنَةُ اللَّهِ عَلَى الكافِرينَ
ترجمه: و هنگامى كه براى آنان از سوى خدا كتابى [چون قرآن] آمد كه تصديق كنندۀ توراتى است كه با آنان است، و همواره پيش از نزولش به خودشان [در سايۀ ايمان به آن] مژدۀ پيروزى بر كافران مى دادند، پس [با اين وصف] زمانى كه قرآن [كه پيش از نزولش آن را با پيشگويى تورات مى شناختند] نزد آنان آمد، به آن كافر شدند؛ پس لعنت خدا بر كافران باد.
سوره الأنعام (59): وَعِندَهُ مَفاتِحُ الغَيبِ لا يَعلَمُها إِلّا هُوَ وَيَعلَمُ ما فِي البَرِّ وَالبَحرِ وَما تَسقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلّا يَعلَمُها وَلا حَبَّةٍ في ظُلُماتِ الأَرضِ وَلا رَطبٍ وَلا يابِسٍ إِلّا في كِتابٍ مُبينٍ
ترجمه: و كليدهاى غيب فقط نزد اوست، و كسى آنها را جز او نمى داند و به آنچه در خشكى و درياست، آگاه است، و هيچ برگى نمى افتد مگر آنكه آن را مى داند، و هيچ دانه اى در تاريكى هاى زمين، و هيچ تر و خشكى نيست مگر آنكه در كتابى روشن [ثبت] است.
سوره النبأ (19): وَ فُتِحَتِ السَّمٰاءُ فَكٰانَتْ أَبْوٰاباً
ترجمه: و آسمان گشوده مى شود، پس به صورت درهايى درمى آيد.
سوره إبراهيم (15): وَ اسْتَفْتَحُوا وَ خٰابَ كُلُّ جَبّٰارٍ عَنِيدٍ
ترجمه: و پيامبران [از خدا] درخواست گشايش و پيروزى كردند، و هر سركش منحرفى [از رسيدن به هدفش] نوميد شد.
سوره النور (61): لَيسَ عَلَى الأَعمى حَرَجٌ وَلا عَلَى الأَعرَجِ حَرَجٌ وَلا عَلَى المَريضِ حَرَجٌ وَلا عَلى أَنفُسِكُم أَن تَأكُلوا مِن بُيوتِكُم أَو بُيوتِ آبائِكُم أَو بُيوتِ أُمَّهاتِكُم أَو بُيوتِ إِخوانِكُم أَو بُيوتِ أَخَواتِكُم أَو بُيوتِ أَعمامِكُم أَو بُيوتِ عَمّاتِكُم أَو بُيوتِ أَخوالِكُم أَو بُيوتِ خالاتِكُم أَو ما مَلَكتُم مَفاتِحَهُ أَو صَديقِكُم لَيسَ عَلَيكُم جُناحٌ أَن تَأكُلوا جَميعًا أَو أَشتاتًا فَإِذا دَخَلتُم بُيوتًا فَسَلِّموا عَلى أَنفُسِكُم تَحِيَّةً مِن عِندِ اللَّهِ مُبارَكَةً طَيِّبَةً كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الآياتِ لَعَلَّكُم تَعقِلونَ
ترجمه: بر نابينا و لنگ و بيمار و خود شما گناهى نيست كه [بدون هيچ اجازه اى از خانه هايى كه ذكر مى شود، غذا] بخوريد: از خانه هاى خودتان، يا خانه هاى پدرانتان، يا خانه هاى مادرانتان يا خانه هاى برادرانتان، يا خانه هاى خواهرانتان، يا خانه هاى عموهايتان، يا خانه هاى عمّه هايتان، يا خانه هاى دايى هايتان، يا خانه هاى خاله هايتان، يا خانه هايى كه كليدهايشان در اختيار شماست، يا خانه هاى دوستانتان؛ بر شما گناهى نيست كه [با ديگر اعضاى خانوادۀ خود] دسته جمعى يا جدا جدا غذا بخوريد پس هرگاه به خانه هايى [كه ذكر شد] وارد شديد، بر خودتان سلام كنيد كه درودى است از سوى خدا [درودى] پربركت و پاكيزه، خدا اين گونه آيات را براى شما بيان مى كند تا بينديشيد.
سوره الزمر (73): وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتّٰى إِذٰا جٰاؤُهٰا وَ فُتِحَتْ أَبْوٰابُهٰا وَ قٰالَ لَهُمْ خَزَنَتُهٰا سَلاٰمٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهٰا خٰالِدِينَ
ترجمه: و كسانى كه از پروردگارشان پروا كردند گروه گروه به بهشت رانده مى شوند، چون به آن رسند در حالى كه درهايش از پيش گشوده شده است، نگهبانانش به آنان گويند: سلام بر شما، پاكيزه و نيكو شديد، پس وارد آن شويد كه [در آن] جاودانه ايد.
فتح المبین در قرآن کریم:
فتح المبین” به معنای پیروزی آشکار یا پیروزی آشکارانه است. این عنوان در قرآن در آیه‌ای آمده که به پیروزی اسلام در موقعیت‌های مختلف اشاره دارد. مفسّران معمولاً این عبارت را به پیروزی حدیبیه، مقدمه پیروزی مکه و خیبر و همچنین زمینه نابودی مشرکان و یهود مرتبط می‌دانند.
توضیحات متعددی درباره معنای “فتح المبین” ارائه شده است:
- پیروزی جسمانی: برخی مفسران “فتح المبین” را به پیروزیهای جسمانی اسلام، مانند پیروزی حدیبیه و فتح مکه، اشاره می‌دهند. آیه “إذا جاء نصر الله و الفتح” نیز به وقوع پیروزیهای الهی اطلاق شده است.
- پیروزی معنوی: برخی مفسران معتقدند که “فتح المبین” به پیروزی معنوی اسلام اشاره دارد، که با دلايل، براهین و معجزاتی آشکار شده است. این مفسران معتقدند که این پیروزی شامل پیروزی اسلام در زمینه ایدئولوژی، انتشار دین و جلب تبعیت مردم است.
- پیروزی حضرت مهدی (علیه‌السلام): برخی دیگر این عبارت را به ظهور حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) مرتبط می‌کنند.
در نهایت، “فتح المبین” یک مفهوم چندگانه دارد و ممکن است به موقعیت‌های مختلف در تاریخ اسلام ارتباط داشته باشد. این عبارت نمادی از پیروزیهای ظاهری و باطنی دین اسلام است.
زمینه تاریخی:
دعای فتح مهمات به عنوان یک ادعیه مهم و مجرب در فرهنگ اسلامی شناخته می‌شود و به ویژه به حضرت علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)، امام اول اهل بیت پاک اسلام، نسبت داده می‌شود. حضرت علی (ع) به عنوان یکی از شخصیت‌های مهم و ارزشمند در تاریخ اسلام، در حوزه‌های مختلف زندگی اسلامی و دینی نقش بسیار مهمی ایفا کرده است.
این دعا به طور خاص به وسیله حضرت علی (ع) در شرایط خاصی تعلق گرفته است. به گفته اهل بیت (علیهم‌السلام)، این دعا به نحوی خاص از جانب امام علی (ع) منعقد شده و برای مسائل مختلفی نظیر دفع چشم‌زخم، سحر و جادو، جلب گشایش در امور زندگی، رزق و روزی مورد تأیید و پیشنهاد قرار گرفته است.
اهل بیت (ع) با تأکید بر معتبر بودن این دعا، این اقدام را به عنوان یک وسیله موثر در جلب برکت و نعمت خداوند و حل مشکلات زندگی مطرح کرده‌اند. این تأکید نشان از اهمیت و ارتباط این دعا با مفاهیم عمیق دینی و ایمانی دارد.
اساس دینی فتح مهمات در جامعه اسلامی:
دعای “فتح المبین” یا “فتح المبین و الانصار” به عنوان دعای فتح مهمات در جامعه اسلامی شناخته می‌شود. این دعا در ماه رجب، به ویژه در ایام نیمه شعبان و شب ولادت امام المهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به عنوان دعای پرسش فتح مهمات و ظهور حضرت مهدی (علیه‌السلام) مورد توجه قرار می‌گیرد. این دعا نیز به ویژه در مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) و دایره‌های شیعه معتبر است.
از جمله مفردات دعای “فتح المبین” می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آغاز با ستایش و تسبیحات الهی: در ابتدا این دعا با تسبیحات و ستایشات به خداوند متعال آغاز می‌شود.
- خواسته از خداوند برای ظهور حضرت مهدی (علیه‌السلام): در این دعا، مؤمنان از خداوند می‌خواهند که حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به زودی ظهور کند و عدالت و انصاف را برقرار کند.
- پیروزی مؤمنان در مقابل دشمنان: در این دعا، از خداوند خواسته می‌شود که مؤمنان را در مقابل دشمنان، بخصوص ظالمان و ستمگران، پیروز سازد.
- نصرت اسلام و مسلمانان: در این دعا، از خداوند خواسته می‌شود که اسلام و مسلمانان را از هر گونه تهدیدات و خطراتی که بر آنها وارد می‌شود، نصرت دهد.
- حفظ امنیت و آرامش جامعه: مؤمنان در این دعا از خداوند می‌خواهند که امنیت و آرامش در جوامع اسلامی حفظ شود و مشکلات اقتصادی و اجتماعی برطرف گردد.
به طور کلی، دعای “فتح المبین” یک دعای جامع است که شامل آرزوها و نیازهای مؤمنان در زمینه‌های مختلف اجتماعی و معنوی است. این دعا نماد آرزوی آزادی از زمینه‌های ستم و فساد و ایجاد عدالت و نور در جوامع اسلامی می‌باشد.
اهمیت و اثربخشی:
دعای فتح مهمات، به عنوان یکی از ادعیه‌ی مهم در اسلام، اهمیت زیادی در حل مشکلات و جلب برکت در زندگی افراد دارد. این دعا با توجه به تجربیات افراد و تأثیر مثبت آن در حیات روزمره، مورد تأیید و توصیه قرار گرفته است.
1. جلب برکت و رزق:
دعای فتح مهمات، بر افزایش برکت و رزق تأکید دارد. این دعا به عنوان یک راهنمای روحانی در جهت جلب نعمت‌ها و روزی به افراد کمک می‌کند. ایمان و توکل به خداوند، زمینه را برای تحقق برکت در کارها و روابط فراهم می‌کند.
2. دفع چشم‌زخم و سحر:
اهل بیت (ع) این دعا را به عنوان دفاعی قوی در برابر نیروهای منفی، چشم‌زخم و سحر توصیه کرده‌اند. اجرای این دعا باعث تقویت حفاظت روحانی فرد می‌شود و از تأثیرات ناخواسته‌ای که ممکن است بر زندگی او بگذرد، محافظت می‌کند.
3. افزایش ایمان و ارتباط عمیق با خداوند:
این دعا فرصتی فراهم می‌کند تا افراد از طریق خواندن و اجرای آن، ایمان و توکل خود را تقویت کنند. این ارتباط عمیق با خداوند، راهنمایی و نیرویی است که فرد را در مواجهه با چالش‌ها و مشکلات زندگی همراهی می‌کند.
4. تجربه مثبت افراد:
تجربیات مثبت افراد که این دعا را اجرا کرده‌اند، نقش اساسی در اثبات اثربخشی آن دارند. این تجربیات نشان دهنده تغییرات مثبت در زندگی روزمره، افزایش حس برکت، و ارتقاء سطح اطمینان و آرامش در افراد است.
به طور کلی، دعای فتح مهمات با تأکید بر ارتباط عمیق با دین، تقوا، و اعتماد به خداوند، به عنوان یک ابزار قدرتمند در جهت حل مشکلات و ایجاد تغییرات مثبت در زندگی افراد، به جامعه مسلمانان خدمت می‌کند.
دعاهای توصیه شده توسط اهل بیت برای فتح مهمات:
اهل بیت پیامبر اسلام (صلى‌الله‌علیه‌وآله) در مواقع مختلف و برای مواقع مختلف دعاها و زیارت‌های خاصی را توصیه کرده‌اند. در مورد فتح مهمات و پیروزی‌ها نیز بسیاری از این دعاها و زیارت‌ها وجود دارد که به شرح زیر می‌توان به برخی از آنها اشاره کرد:
- زیارت آل یاسین: زیارت آل یاسین به خصوص در مواقع مختلف، از جمله ایام نیمه شعبان و شب قدر، به عنوان دعای فتح مهمات پیروزی و خواسته از خداوند برای فتح مهمات و حل مشکلات توصیه شده است.
- دعای ندبه: دعای ندبه که در ایام جمعه خصوصاً اولین جمعه ماه شعبان توصیه می‌شود، شامل آرزوها و خواسته‌های مختلف از جمله فتح و پیروزی‌هاست.
- دعای افتتاح ماه رمضان: در ایام افتتاح ماه مبارک رمضان، اهل بیت توصیه کرده‌اند که دعای خاصی را بخوانند که به دلخواه شامل تضرع و خواسته از خداوند برای برکت، فتح و توفیق در این ماه مبارک باشد.
- زیارت عاشورا: زیارت عاشورا یکی از دعاهای مهم و پر از احادیث و روایات اهل بیت (ع) است که در آن تضرع و خواسته از خداوند برای فتح مهمات و انقلاب در جهان اسلامی به وضوح مورد بیان قرار گرفته است.
توصیه می‌شود که در هر زمان و موقعیت خاص، افراد از دعاها و زیارات مناسب و مرتبط با شرایط خود استفاده کنند و با ایمان و خواسته صادقانه از خداوند فتح و توفیق را بخواهند.
راه کار های عملی برای اجرای دعای فتح مهمات:
برای اجرای دعای فتح مهمات و به دنبال آن، حاصل کردن پیروزی و توفیق در زندگی، میتوانید از راه‌های عملی زیر استفاده کنید:
- قرائت دعای فتح المبین: قرائت متن دعای فتح المبین در مواقع مناسب مانند شب قدر، ایام نیمه شعبان، افتتاح ماه رمضان یا در هر لحظه‌ای که حاصل پیروزی و توفیق را میخواهید، می‌تواند یک اقدام موثر باشد.
- تضرع و استغفار: در هنگام دعا و تضرع، با قلبی پاک و ایمانی صادق، از خداوند استفاده کنید. در همین حین، استغفار کنید و از آمرزش گناهان خود درخواست کنید.
- صدقه و عطیه: اهداء صدقه و عطیه به نیازمندان و محتاجان می‌تواند راهی باشد تا در اعمال خیر و احسان به دیگران، خداوند به شما توفیق و فراوانی عطا فراهم کند.
- اعتماد به خدا: اعتماد به خدا و اطمینان به حکمت و قدرت او در تدبیر مسائل زندگی، از اصول اساسی در پیروزی‌ها و تحقق دعاهاست. در هنگام دعا، این اعتماد و اطمینان را در قلب خود به وجود بیاورید.
- مشارکت فعّال در خیرات و اعمال نیکوکارانه: فعالیت در عرصه‌های خیرات و اعمال نیکوکارانه می‌تواند سبب برکت و توفیق شود. مشارکت در اعمال خیریه و احسان به دیگران، راهی به سوی فتح مهمات خواسته شده است.
- پرهیز از گناهان: توجه به پرهیز از گناهان و زندگی مطابق با اصول اخلاقی اسلام، می‌تواند تأثیر مثبتی در پیروزی‌ها و حاصل کردن توفیق‌ها داشته باشد.
- تدبر در مفاهیم دعا: در هنگام قرائت دعای فتح المبین، سعی کنید به دقت به معانی کلمات و مضامین دعا توجه کنید و با تدبر در مفاهیم، با ایمان و اراده قوی‌تر دعا کنید.
با توجه به این نکات و اقدامات عملی، میتوانید اجرای دعای فتح مهمات را به شکل موثرتری تجربه کنید و به دنبال تحقق آن در زندگی‌تان باشید.
آثار دعای فتح مهمات:
دعای فتح المبین، که در قرآن آیه “إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُّبِينًا” (سوره فتح، آیه 1) آمده است، اثرات و نتایج متعددی در زندگی افراد و جوامع مسلمان می‌تواند داشته باشد:
- پیروزی در مواجهه با چالش‌ها: دعای فتح مهمات باعث ایجاد امید و اعتماد به نفس در فرد می‌شود و او را برای مواجهه با چالش‌ها و مشکلات زندگی قوی‌تر می‌کند.
- تقویت ایمان و اراده: قرائت و تدبر در مفاهیم دعای فتح مهمات، ایمان افراد را تقویت می‌دهد و اراده آنان را برای پیروزی و تحقق اهداف اخلاقی و دینی تقویت می‌کند.
- تاثیر در جهت‌دهی ذهن: دعای فتح مهمات، به عنوان یک ابزار روحانی، می‌تواند ذهن فرد را به سمت اهداف اخلاقی، انسانی، و دینی جهت‌دهی کند.
- پیروزی در میدانهای مختلف زندگی: اثر دعای فتح مهمات می‌تواند در تحقق پیروزیهای مختلف زندگی از جمله شخصی، حرفه‌ای، و اجتماعی تأثیرگذار باشد.
- آرامش و سکون: دعای فتح مهمات می‌تواند آرامش و سکون را در دل افراد بیاورد و ایشان را از ترس و استرس‌های زندگی آزاد کند.
- برکت در روزمرگی: قرائت این دعا می‌تواند باعث برکت و فراوانی در روزمرگی افراد شود و زندگی را به سمت مثبت‌تری هدایت کند.
- تأثیر در مسائل جمعی: دعای فتح مهمات، به عنوان یک ارتباط روحانی با مسائل جمعی، می‌تواند تأثیرات مثبتی در جهت پیشرفت و سعادت جوامع مختلف بگذارد.
مهم است بدانید که تأثیر این دعا به دلیل ایمان و تعهد فرد به آن، بسیار متغیر و شخصی است. همچنین، تأثیر این دعا به همراه اقدامات عملی و انسجام در زندگی، می‌تواند به شدت تقویت شود.
عوامل موثر در فتح مهمات از نگاه اسلام:
از دیدگاه اسلام، فتح مهمات و گشایش در امورات به عنوان یک پدیده گسترده از عوامل متعددی بهره می‌برد. در زیر به برخی از عوامل موثر در فتح مهمات از منظر اسلام اشاره می‌شود:
- توکل بر خداوند: اسلام تأکید دارد که انسان باید توکل و اعتماد خود را به خداوند داشته باشد. با اعتماد به قدرت الهی و توکل بر او، افراد می‌توانند در مسیر فتح مهمات پیشروی کنند.
- دعا و استغاثه: اسلام دعا و استغاثه را یک وسیله مؤثر برای درخواست یاری از خداوند معتبر می‌داند. دعا و التضرع در راستای فتح مهمات و گشایش در امورات توصیه شده است.
- تقوا و اخلاق اسلامی: داشتن تقوا (تقوای الهی) و رعایت اخلاق اسلامی، از جمله عواملی است که به فتح مهمات کمک می‌کند. افراد با داشتن اخلاق مطلوب و تقوای الهی، بیشتر به برکت و پیروزی در زندگی دست خواهند یافت.
- تلاش و کوشش: اسلام از انسان‌ها تلاش و کوشش فراوان در مسیر بهبود و پیشرفت جسمی و روحی می‌خواهد. تلاش و کوشش با توکل بر خدا، یک ترکیب موثر برای فتح مهمات است.
- صدقه و خیرات: اهمیت دادن به صدقه و اهدای خیرات نیز از جمله آموزه‌های اسلام است که بر فتح مهمات و برکت در زندگی افراد تأثیرگذار است.
- ادامه تعلم و شناخت: اسلام تأکید دارد که افراد باید به دنبال دانش و شناخت باقی مانده و به‌روز شوند. ادامه تعلم و افزایش دانش می‌تواند در فتح مهمات و پیشرفت شخصی کمک کند.
- تعامل اجتماعی و خدمت به دیگران: تعامل اجتماعی مثبت و خدمت به دیگران نیز از جمله اصول اسلام است. افرادی که در جهت خدمت به جامعه و به دیگران فعالیت می‌کنند، از فتح مهمات برخوردار خواهند شد.
به طور کلی، اسلام تأکید دارد که اجتناب از گناهان، تقوای الهی، توکل بر خداوند، دعا و استغاثه، تلاش و کوشش، اخلاق مطلوب، صدقه و خیرات، ادامه تعلم، تعامل اجتماعی، و خدمت به دیگران، عوامل موثری در راستای فتح مهمات و گشایش در امورات هستند.
آداب نوشتن دعای فتح مهمات:
نوشتن دعای فتح مهمات نیازمند تدبر، مخلصانه بودن، و رعایت آداب نوشتاری است. در زیر چند نکته و آداب برای نوشتن دعای فتح مهمات آمده است:
- تواضع و تضرع: در نگارش دعای فتح مهمات، با تواضع و تضرع به حق الله، احساس کنید که در مقابل بزرگی و قدرت الهی نیستید و از خداوند برای فتح و پیروزی استغاثه می‌کنید.
- استفاده از نقل قرآنی و احادیث: از آیات قرآن و احادیث پیامبر اسلام (صلى‌الله‌علیه‌وآله) که در موارد مشابه به دعاهای فتح اشاره داشته‌اند، استفاده کنید.
- صداقت و صداقت در احساسات: بیان احساسات و دعا با صداقت و اخلاص، اثربخشی دعا را افزایش می‌دهد. احساسات صادقانه و خالص به تأثیرگذاری بیشتری در دعاها منجر می‌شوند.
- استفاده از اصطلاحات زبانی: استفاده از اصطلاحات زبانی زیبا و معنی‌بخش، دعا را زیباتر و جذاب‌تر می‌کند. از کلماتی با تأثیر و معانی عمیق استفاده کنید.
- بیان نیازمندیها و خواسته‌ها: دقیق بیان کنید که در چه زمینه‌هایی از فتح و پیروزی استفاده میخواهید. اگر خواسته‌های خاصی دارید، آنها را بیان کنید.
- نوشتن با اعتقاد: از اعتقاد و ایمان خود به پیروزی و فتح استفاده کنید. با اعتقاد به قدرت الهی و قاطعیت در حقانیت دعای خود، تأثیر دعا را افزایش دهید.
- تکرار دعا: دعا را به صورت تکراری و مداوم بنویسید. تکرار دعا می‌تواند علاوه بر تقویت اعتقادات شما، نیروی بیشتری به دعا ببخشد.
- به سوی فتح جهانی: نوشتن دعا به سوی فتح و پیروزی در جهان اسلامی و حل مشکلات جهانی نیز می‌تواند مفهوم دعای فتح مهمات باشد.
به یاد داشته باشید که دعا یک عمل عبارت از دل است، بنابراین با تمرکز و ایمان، دعای فتح مهمات خود را نوشته و به خداوند معبود خود معطوف کنید.
عوامل موثر در فتح مهمات و گشایش در امورات:
فتح مهمات و گشایش در امورات یک پدیده گسترده و چندفرهنگی است و به عوامل مختلفی بازمی‌گردد. در اسلام، این مسأله به دعا، تلاش، اخلاق، و اعتماد به خداوند وابسته است. در زیر به برخی از عوامل موثر در فتح مهمات و گشایش در امورات اشاره می‌شود:
- اعتماد به خداوند: اعتماد به قدرت و حکمت الهی یکی از اصلی‌ترین عوامل در فتح مهمات و گشایش در امورات است. اعتقاد به اینکه خداوند کهنه‌ترین و حاکمترین برنامه‌ها را دارد و همواره ما را در یک جهت بهتر و بهینه‌تر هدایت می‌کند.
- دعا و تضرع: دعا یک وسیله‌ی ارتباط مستقیم با خداوند است. با تضرع و خواسته به خداوند برای فتح مهمات و راهنمایی در امورات، انسان می‌تواند به پشتوانه الهی دست یابد.
- تلاش و کوشش: تلاش و کوشش فردی در جهت بهبود و پیشرفت در امورات، یکی از عوامل اساسی در فتح مهمات است. البته تلاش به همراه اعتماد به خداوند و به روایات اسلامی، با بخشش‌های الهی همراه خواهد بود.
- اخلاق و رفتار مثبت: داشتن اخلاقیات مثبت، احترام به دیگران، و ارتباط خوب با محیط اجتماعی نیز می‌تواند به گشایش در امورات و فتح مهمات کمک کند.
- نیّت صاف و مخلصانه: هدف گذاری با نیت صاف و مخلصانه به سوی بهبود و خیری در امورات، یکی از عوامل مهم در گشایش و فتح مهمات است.
- ادامه تعلم و به‌روز بودن: به‌روز بودن با آخرین دانش‌ها و مهارت‌ها نیز می‌تواند در فتح مهمات و پیشرفت شخصی و حرفه‌ای مؤثر باشد.
- کمال‌طلبی و تعهد: داشتن هدف‌های کمال‌طلبانه و تعهد به رسیدن به آنها، انگیزه و انرژی لازم برای فتح مهمات را فراهم می‌کند.
- اشتراک‌گذاری و ارتباط موثر: به اشتراک‌گذاری تجربیات، دانش، و ارتباط موثر با دیگران، می‌تواند در فتح مهمات و حل مسائل ایجاد شده، تأثیرگذار باشد.
ترکیب هوش معنوی، ایمان، تلاش فردی، و ارتباطات مثبت می‌تواند به فرد کمک کند که مهمات خود را فتح و در مسیر بهبود زندگی پیشرو بشود.
حدیث پیامبر اکرم (ص) در خصوص فتح مهمات:
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : يَقومُ أحَدُكُم مِنَ اللَّيلِ يُعالِجُ نفسَهُ لِلطَّهُورِ و علَيهِ عُقَدٌ فَيَتَوَضَّأُ فإذا وَضَّأ يَدَهُ انحَلَّتْ عُقدَةٌ، فإذا وَضَّأ وَجهَهُ انحَلَّتْ عُقدَةٌ··· فَيقولُ اللّه ُ للذينَ وَراءَ الحِجابِ : اُنظُرُوا إلى عَبدِي هذا يُعالِجُ نفسَهُ يَسألُنِي، ما سَألَني عَبدي فَلَهُ ما سَألَني .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : فردى از شما شب برمى خيزد و خود را براى طهارت آماده مى كند و بر او گرههايى است [ كه نمى گذارند براى نماز و دعا برخيزد ] . پس شروع به وضو مى كند . چون دستش را بشويد، يك گره گشوده مى شود و چون صورتش را بشويد، گره ديگرى گشوده مى شود ··· پس خداوند به پرده نشينان [عالم غيب] فرمايد : به اين بنده من بنگريد كه خود را آماده مى سازد تا از من درخواست كند . هر چه بنده ام از من بخواهد به او مى دهم .
این حدیث از کتاب میزان الحکمه است که از نظر اسلام نشان‌دهنده اهمیت وضو و آماده‌سازی برای نماز و دعا است. مفهوم این حدیث می‌تواند به شرح زیر باشد:
پیامبر اسلام (صلى‌الله‌عليه‌وآله) به افراد توصیه می‌کند که در شب، به خصوص قبل از نمازهای شبانه، خود را برای طهارت و نماز آماده کنند. در این حالت، شخص با انجام وضو، نه تنها جسم خود را از ناپاکی‌ها پاک می‌کند، بلکه به وضو باعث حل گرههایی می‌شود که ممکن است بر دل او آمده باشد. این گره‌ها به معنای مشکلات، مشکلات روحی و عقلی، یا موانعی که ممکن است در راه نماز و دعا باشند، تفسیر می‌شوند.
پس از این آماده‌سازی، خداوند به فرشتگان و ملائکه پرده نشین می‌فرماید که به بنده‌ای نگاه کنند که خود را برای دعا و درخواست از من آماده کرده است. و خداوند فرموده‌اند که هر آن چه این بنده از من خواسته و درخواست کرده باشد، به او عطا و بخشش داده خواهد شد.
این حدیث به تأکید بر آماده‌سازی روحی و جسمی برای ارتباط با خداوند و اهمیت وضو در این آماده‌سازی اشاره دارد. آماده‌سازی در مسیر ارتباط با الله نه تنها به طهارت جسمانی بلکه به پاک‌سازی قلب و روح نیز نیاز دارد.
سوالات متداول:
- دعای فتح مهمات چیست؟
- دعای فتح مهمات یک دعا و زیارت معتبر در اسلام است که به مناسبت‌های خاصی، به ویژه در ماه رمضان، خوانده می‌شود.
- چه زمان‌هایی مناسب برای خواندن دعای فتح مهمات هستند؟
- دعای فتح مهمات به ویژه در شب‌های قدر و شب‌های قدر میانه ماه رمضان خوانده می‌شود. همچنین، در مواقع خاصی از سال، مانند لیلة الرغائب و جمعه شب قدر نیز خوانده می‌شود.
- آیا دعای فتح مهمات دارای فضیلت خاصی است؟
- بله، دعای فتح مهمات دارای فضیلت بسیار زیادی است همانند گشایش در امورات به عنوان مثال، در آحاد حدیثی از اهل بیت (علیه‌السلام) آمده است که این دعا فضیلت بسیاری دارد.
- چه نکاتی در خواندن دعای فتح مهمات باید رعایت شود؟
- برای خواندن دعای فتح مهمات، اهمیتی دارد که به وضوء باشید و با خشوع و ایمان خوانده شود. همچنین، می‌تواند به صورت مکرر و با حضور قلبی خاص خوانده شود.
- آیا دعای فتح مهمات برای حل مشکلات موثر است؟
- بله، بسیاری از مسلمانان با خواندن دعای فتح مهمات به خاطر آوردن مشکلات خود و درخواست کمک از خداوند برای حل آنها استفاده می‌کنند.
- دعای فتح مهمات به چه زبانی است؟
- دعای فتح مهمات بر عربی است و به زبان عربی خوانده می‌شود. البته برای افرادی که عربی را به‌خوبی نمی‌فهمند، ترجمه‌های آن به زبان‌های دیگر نیز وجود دارد.
- در چه قسمتی از دعای فتح مهمات به خداوند التماس توفیق شده است؟
- در بخشی از دعای فتح مهمات، خداوند به توفیق فرد برای انجام اعمال نیک و درخواست‌های خیریه اشاره شده است.
- آیا دعای فتح مهمات مختصر است؟
- دعای فتح مهمات نسبتاً طولانی است و معمولاً در بخش‌های مختلف خوانده می‌شود. اما می‌توان نسخه‌های مختصرتری از آن نیز دید.
- چگونه می‌توانم دعای فتح مهمات را یاد بگیرم؟
- میتوانید متون دعای فتح مهمات را از منابع معتبر دینی یاد بگیرید، یا از افراد عالم و دینی خواهش کنید که به شما کمک کنند. همچنین، ترجمه‌ها و منابع دینی به شما کمک خواهند کرد تا معنی و مفهوم دعا را بهتر درک کنید.
نتیجه گیری:
در نتیجه، دعای فتح مهمات به عنوان یک دعای مجرب در اسلام، اثرات مثبت و گسترده‌ای در زندگی روزمره افراد به دنبال دارد. این دعا نه تنها به عنوان وسیله‌ای برای جلب برکت و رزق، بلکه به عنوان یک راهنمای روحانی برای حل مشکلات و پیروزی در برابر چالش‌ها تلقی می‌شود. تقویت ایمان، ارتباط نزدیک با خداوند، حل مشکلات زندگی، و پیروزی در مقابل موانع از جمله نتایجی هستند که افراد با اجرای دعای فتح مهمات می‌توانند در زندگی خود تجربه کنند. این دعا به عنوان یک منبع امید، ایمان و آرامش در مواجهه با دشواری‌ها شناخته می‌شود و افراد را به سوی یک زندگی معنوی‌تر و پربارتر هدایت می‌کند و همچنین میتوانید مقاله سرکتاب و دعانویسی را مطالع کنید.
